Stof ehh cultuur snuiven..

10 juni 2014 - Sajnsjand, Mongolië

Zoals voorgenomen storten we ons vandaag op de drie culturele punten die Sainshand rijk is. Te beginnen in het museum over Danzan Ravjaa; een naar het schijnt heethoofdige Mongoolse schrijver, dichter, chirurg, componist, schilder, mysticus (en wat al niet meer) die nog steeds voor veel Mongolen een inspiratiebron is. De mythe gaat dat de man water in whisky veranderde (een andere variant op een bekend verhaal?). Op zijn zesde werd hij uitgeroepen tot de vijfde meester van de Gobi woestijn. En hij werd ook als lama erkend. Iedereen vroeg hem om raad; in welke situatie dan ook; van liefde tot gezondheid. De ironische meester had altijd een antwoord klaar. Maar vond het op andere momenten zo vervelend om gestoord te worden door anderen (bijvoorbeeld tijdens het schrijven), dat hij een ger bouwde zonder ingang. Zijn opvliegerigheid werd nig eens uitvergroot door excessief drankgebruik.  

Danzanravjaa was in zijn tijd heel bijzonder in Mongolie vanwege zijn bijdrage aan het instellen van openbaar onderwijs. Hij heeft daarnaast onder meer een openbare bibliotheek opgezet, een museum en basisschool. 

De attributen waarmee het museum is gevuld zijn lang bewaard gebleven onder het zand van de Gobiwoestijn. Pas in 1990 werden 17 van de 64 kisten -waarin deze persoonlijke eigendommen van Danzan zaten- opgegraven. Er zitten veel geschenken bij van spirituele leiders van over de hele wereld. Bijvoorbeeld een paar halskettingen met kralen gemaakt van mensenschedels (?!); een gift van nota bene de dalai lama. We weten niet zeker of het van de huidige dalai lama komt, maar kunnen ons bijna niet voorstellen dat die vriendelijk lachende man, die we allemaal een beetje 'kennen', in zijn vrije tijd in een klein achterafatelier mensenschedels recyclet en vermaakt tot leuke kettinkjes. Rekenend lijk dat ook niet uit te komen. 

Bijzonder is dat de laatste twee kisten (http://www.gobi-treasure.com) in 2009 zijn opgegraven door de kleinzoon van degene die initieel alles begroef. Hij deed dat om de spullen veilig te stellen voor het oprukkende communisme. Dat had hij goed aangevoeld, want voordat hij goed en wel 64 van de 1500 kisten had kunnen begraven, verbrandden de communisten de overige kisten. Die hadden niets op met de boeddhistische en andere overtuigingen van Danzan en vreesden vast zijn invloed op het volk. Ook het klooster, waar de inmiddels overleden Danzan gemummificeerd was opgebaard, ging in rook op. We gaan proberen ergens de biografie over hem te pakken te krijgen: 'Lama of the Gobi', door Michael Kohn. Excuses als niet alles precies klopt; dit is wat we uit de LP en de folder bij het museum konden destilleren en  vrij hebben vertaald..;)

In de brandende zon lopen we vervolgens naar een boeddhistisch klooster, aan de rand van het centrum. Er hangt een fijne, serene en rustige sfeer. We lopen langs alle gebedsrollen die her en der beplakt zijn met briefjes in het Mongools. Zijn het wensen van mensen? Geen idee. Drie jonge boeddhisten komen naar buiten en gaan zitten chanten in een klein tuinprieel. Maar naar binnen kunnen we nu niet omdat de monniken bezig zijn met de gebedsruimte. 

Tot slot klimmen we nog een stuk omhoog achter het klooster om naast een 'opgebaarde' Sovjet tank uit te kijken over de stad en nog talloze kilometers daarachter. Wat een uitzicht! De glooiende heuvels van de woestijn in verschillende aardtinten met het zonlicht erop, die afsteken tegen de felblauwe lucht.. 

 

Foto’s